کاربرد لوله های استیل در صنعت

لولهها به عنوان عناصر استوانهای توخالی، نقش مهمی در صنایع مختلف ایفا میکنند. این محصولات در ابعاد و جنسهای متنوعی تولید میشوند و هر یک کاربرد خاص خود را دارند. یکی از پرکاربردترین مواد برای تولید لوله، استیل است. لوله استیل به دلیل خواص منحصر به فردی که دارد، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله به بررسی ویژگیها و کاربردهای لوله استیل میپردازیم.
انتخابی مقاوم و پایدار
هنگام صحبت از لولهها، اغلب دو اصطلاح لوله (pipe) و تیوب (tube) به جای یکدیگر استفاده میشوند. هرچند هر دو به شکل استوانهای هستند، اما تفاوتهایی در نحوه اندازهگیری قطر و کاربرد آنها وجود دارد. لولهها معمولاً با قطر داخلی (ID) و تیوبها با قطر خارجی (OD) اندازهگیری میشوند. لولهها بیشتر برای انتقال سیالات و گازها استفاده میشوند، در حالی که تیوبها اغلب در ساخت قطعات و اجزای سازهها کاربرد دارند.
حال که با این مفاهیم آشنا شدیم، به سراغ موضوع اصلی یعنی لوله استیل میرویم. لوله استیل، همانطور که از نامش پیداست، از جنس استیل ساخته شده است. استیل آلیاژی از آهن و کربن است که با افزودن عناصری مانند کروم و نیکل، خواص بسیار ارزشمندی پیدا میکند. یکی از مهمترین این خواص، مقاومت بسیار بالای استیل در برابر خوردگی است. این مقاومت به دلیل تشکیل یک لایه محافظتی از اکسید کروم روی سطح استیل ایجاد میشود.
لولههای استیل به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، در صنایع مختلف کاربرد گستردهای دارند. از جمله این کاربردها میتوان به انتقال سیالات خورنده، ساخت تجهیزات صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی، ساخت مبدلهای حرارتی و همچنین در صنایع ساختمانی اشاره کرد. مقاومت بالا در برابر حرارت، فشار و سایش، از دیگر دلایل محبوبیت لولههای استیل است.
خواص استثنایی لوله های استیل
لوله استیل به دلیل ویژگیهای منحصر به فردی که دارد، در بسیاری از صنایع به عنوان یک انتخاب ایدهآل شناخته میشود. یکی از مهمترین ویژگیهای لوله استیل، مقاومت بسیار بالای آن در برابر زنگزدگی و خوردگی است. این مقاومت به دلیل وجود کروم درآلیاژ استیل ایجاد میشود که با تشکیل یک لایه محافظتی روی سطح فلز، از آن در برابر عوامل خورنده محافظت میکند.
تمیز کردن آسان نیز از دیگر مزایای لوله استیل است. این ویژگی باعث شده است که لوله استیل در صنایع غذایی و دارویی که به بهداشت بسیار اهمیت داده میشود، کاربرد گستردهای داشته باشد. علاوه بر این، لوله استیل در برابر تغییرات دمایی بسیار مقاوم است و در دماهای بالا و پایین، خواص خود را حفظ میکند.
در صنایع شیمیایی نیز از لوله استیل به دلیل مقاومت در برابر مواد شیمیایی خورنده استفاده میشود. همچنین، مقاومت بالای لوله استیل در برابر سایش و اصطکاک، باعث شده است که در صنایع مختلفی که نیاز به انتقال مواد ساینده وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد.
تنوعی از کاربردها برای یک محصول باکیفیت
لولههای استیل به عنوان یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. این لولهها به دلیل خواص منحصر به فردی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، حرارت و سایش، انتخابی ایدهآل برای بسیاری از کاربردها هستند.
روشهای تولید لوله های استیل
لولههای استیل بر اساس روش تولید به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: لوله درزدار و لوله بدون درز (مانیسمان). هر یک از این روشها مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها به عوامل مختلفی مانند کاربرد نهایی، فشار کاری و بودجه بستگی دارد.
لوله استیل درزدار
برای تولید لولههای درزدار، ابتدا یک ورق استیل را به شکل استوانهای درآورده و سپس درز ایجاد شده را با روشهای مختلف جوشکاری به هم متصل میکنند. لولههای درزدار به دلیل فرایند تولید سادهتر، معمولاً قیمت پایینتری نسبت به لولههای بدون درز دارند. این نوع لولهها بیشتر در کاربردهایی استفاده میشوند که نیاز به مقاومت بسیار بالا در برابر فشار وجود ندارد.
لوله استیل بدون درز
لولههای بدون درز با استفاده از فرایند اکستروژن تولید میشوند. در این روش، یک شمش فولادی را حرارت داده و سپس از طریق یک قالب با فشار بالا عبور میدهند تا به شکل لوله درآید. لولههای بدون درز به دلیل یکپارچگی ساختاری و عدم وجود درز، مقاومت بسیار بالاتری در برابر فشار و خوردگی دارند. این نوع لولهها معمولاً در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی که نیاز به لولههایی با مقاومت بالا است، استفاده میشوند.
کاربردهای گسترده لوله های استیل در صنایع مختلف
تقسیمبندی بر اساس کاربرد
لولههای استیل با توجه به تنوع آلیاژها و روشهای تولید، کاربردهای بسیار گستردهای در صنایع مختلف پیدا کردهاند. یکی از سادهترین روشهای دستهبندی این لولهها، بر اساس کاربرد آنهاست. به طور کلی، لولههای استیل را میتوان به چند دسته اصلی تقسیم کرد: غذایی، دکوراتیو، صنعتی و پزشکی. هر یک از این دستهها، با توجه به ویژگیهای خاص خود، در صنایع مشخصی مورد استفاده قرار میگیرند.
صنعت غذا و دارو
لوله استیل غذایی به دلیل ویژگیهای منحصر به فردی که دارد، در صنایع غذایی و دارویی کاربرد فراوانی دارد. این لولهها از آلیاژهای استنلس استیل خاصی تولید میشوند که با مواد غذایی و دارویی واکنش نداده و باعث تغییر رنگ، بو یا طعم آنها نمیشوند. مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگزدگی، همچنین سهولت تمیز کردن از دیگر مزایای لوله استیل غذایی است که آن را به انتخابی ایدهآل برای صنایع بهداشتی تبدیل کرده است.
صنعت دکوراسیون
لوله استیل دکوراتیو به دلیل ظاهر زیبا، براق و مدرن، در صنعت دکوراسیون و معماری داخلی کاربرد گستردهای دارد. این لولهها در ساخت نردهها، حفاظها، لوله مبلی فلزی و سایر عناصر دکوراتیو مورد استفاده قرار میگیرند. مقاومت بالا در برابر رطوبت و مواد شوینده، باعث شده است که لوله استیل دکوراتیو برای استفاده در محیطهای مرطوب مانند حمام و آشپزخانه بسیار مناسب باشد.
صنایع مختلف
لوله استیل صنعتی در ابعاد و ضخامتهای متنوعی تولید میشود و در صنایع سنگین مانند نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی و خودروسازی کاربرد دارد. این لولهها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، دما و خوردگی، برای انتقال سیالات و گازهای خورنده و ساینده بسیار مناسب هستند. همچنین، لوله استیل در صنایع پزشکی برای ساخت تجهیزات جراحی و آزمایشگاهی و در صنایع هستهای برای ساخت راکتورها مورد استفاده قرار میگیرد.
استانداردهای لوله های استیل
لولههای استیل با توجه به تنوع آلیاژها و خواص مکانیکی، در گریدهای مختلفی تولید میشوند. انتخاب گرید مناسب برای هر کاربرد، به عواملی مانند محیط کاری، نوع سیالی که قرار است منتقل شود و فشار کاری بستگی دارد. در این مقاله، به معرفی برخی از متداولترین گریدهای لوله استیل و کاربردهای آنها میپردازیم.
گریدهای 304 و 316
گریدهای 304 و 316 از جمله پرکاربردترین گریدهای لوله استیل هستند. این دو گرید به دلیل ترکیبات شیمیایی خاص خود، مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی و زنگزدگی دارند. تفاوت اصلی این دو گرید در میزان مولیبدن است که در گرید 316 بیشتر بوده و مقاومت آن را در برابر خوردگیهای حفرهای و شکافی افزایش میدهد.
گریدهای L304 و L316 کم کربن
گریدهای L304 و L316، نسخههای کم کربن گریدهای 304 و 316 هستند. کاهش میزان کربن در این گریدها، باعث کاهش حساسیت آنها به خوردگی بیندانهای میشود. به همین دلیل، این گریدها برای کاربردهایی که نیاز به جوشکاری دارند، مناسبتر هستند.
گرید 318
گرید 318 به دلیل وجود مولیبدن، مقاومت بسیار خوبی در برابر محیطهای خورنده مانند آب دریا، اسیدها و نمکهای هالوژنی دارد. این گرید معمولاً در صنایع دریایی، شیمیایی و پتروشیمی استفاده میشود.