تفاوت‌های اساسی لوله درزدار و بدون درز
لوله درزدار، نوعی لوله است که از خم کردن و جوش دادن ورق‌های فولادی تولید می‌شود و به همین دلیل درز مشخصی بر روی سطح آن دیده می‌شود. این نوع لوله به دلیل فرایند تولید ساده‌تر و هزینه کمتر نسبت به لوله‌های بدون درز، یکی از پرکاربردترین انواع لوله در صنایع مختلف محسوب می‌شود. قیمت مناسب، تنوع در اندازه و ضخامت، و امکان تولید در حجم بالا از جمله مزایای لوله‌های درزدار هستند. با این حال، وجود درز جوش در این لوله‌ها می‌تواند در برخی کاربردها که نیاز به مقاومت بسیار بالا در برابر فشار و خوردگی دارند، محدودیت ایجاد کند.
کدام لوله را انتخاب کنیم؟
انتخاب بین لوله درزدار و بدون درز (قیمت لوله مانیسمان)، یکی از تصمیمات مهم در بسیاری از پروژه‌های صنعتی است. این دو نوع لوله، هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. بزرگترین تفاوت بین آن‌ها، وجود یا عدم وجود درز جوشکاری شده است. لوله‌های بدون درز از یک قطعه فولادی یکپارچه ساخته می‌شوند و به همین دلیل استحکام و مقاومت بالاتری دارند. در حالی که لوله‌های درزدار از ورق‌های فولادی خم شده و جوش داده شده تولید می‌شوند و معمولاً قیمت پایین‌تری دارند. انتخاب بین این دو نوع لوله، به عواملی مانند فشار کاری، دمای محیط، نوع سیال و بودجه پروژه بستگی دارد.
قدرت و استحکام بیشتر
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بین لوله‌های درزدار و بدون درز، در میزان استحکام و توانایی آن‌ها در تحمل فشار است. لوله‌های بدون درز به دلیل ساختار یکپارچه و بدون درز جوش، مقاومت بسیار بالاتری در برابر فشار و تنش دارند. در مقابل، لوله‌های درزدار به دلیل وجود درز جوش، نقطه ضعفی در ساختار خود دارند که باعث کاهش استحکام کلی آن‌ها می‌شود. به طور معمول، لوله‌های بدون درز می‌توانند تا 20 درصد فشار بیشتری نسبت به لوله‌های درزدار تحمل کنند.
طول و سایز
یکی دیگر از تفاوت‌های قابل توجه بین لوله‌های درزدار و بدون درز، در طول و سایز آن‌ها است. به دلیل پیچیدگی فرآیند تولید و محدودیت‌های فنی، لوله‌های بدون درز معمولاً در طول‌های کوتاه‌تری تولید می‌شوند. در مقابل، لوله‌های درزدار به دلیل روش تولید ساده‌تر، می‌توانند در طول‌های بسیار طولانی و پیوسته تولید شوند. همچنین، محدودیت سایز در لوله‌های بدون درز بیشتر است و معمولاً قطر آن‌ها کمتر از 24 اینچ است، در حالی که لوله‌های درزدار در طیف وسیعی از قطرها تولید می‌شوند.
مقاومت در برابر خوردگی
یکی دیگر از تفاوت‌های کلیدی بین لوله‌های درزدار و بدون درز، مقاومت آن‌ها در برابر خوردگی است. لوله‌های بدون درز به دلیل یکپارچگی ساختاری و عدم وجود درز جوش، مقاومت بسیار بالاتری در برابر انواع خوردگی از خود نشان می‌دهند. در مقابل، لوله‌های درزدار به دلیل وجود ناحیه جوشکاری شده، مستعد خوردگی هستند. این ناحیه به عنوان نقطه شروع خوردگی عمل کرده و می‌تواند به سرعت به سایر قسمت‌های لوله گسترش یابد. به همین دلیل، در محیط‌های خورنده مانند صنایع شیمیایی و پتروشیمی، استفاده از لوله‌های بدون درز به شدت توصیه می‌شود.
صافی سطح و هزینه
یکی دیگر از تفاوت‌های قابل توجه بین لوله‌های درزدار و بدون درز، در کیفیت سطح و هزینه تولید آن‌ها است. به دلیل فرآیند تولید خاص لوله‌های بدون درز (سمبه‌زنی و اکستروژن)، سطح آن‌ها معمولاً ناهموارتر بوده و نیاز به عملیات پرداخت سطحی اضافی دارد. این امر باعث افزایش هزینه تولید لوله‌های بدون درز می‌شود. در مقابل، لوله‌های درزدار به دلیل فرآیند تولید ساده‌تر، معمولاً سطح صاف‌تری داشته و نیاز به پرداخت سطحی کمتری دارند. در نتیجه، لوله‌های درزدار به طور کلی اقتصادی‌تر هستند.
فرایند تولید و کنترل کیفیت
یکی دیگر از تفاوت‌های قابل توجه بین لوله‌های درزدار و بدون درز، در فرایند تولید و آزمون‌های کنترل کیفیت آن‌ها است. تولید لوله‌های بدون درز به دلیل فرآیند پیچیده‌تر (مانند اکستروژن و نورد گرم) زمان‌برتر بوده و نیاز به تجهیزات تخصصی دارد. همچنین، به دلیل یکپارچگی ساختاری، آزمون‌های کنترل کیفیت کمتری برای این نوع لوله‌ها انجام می‌شود. در مقابل، تولید لوله‌های درزدار ساده‌تر بوده و زمان کمتری می‌برد. با این حال، به دلیل وجود درز جوش، آزمون‌های کنترل کیفیت بیشتری برای اطمینان از کیفیت جوش انجام می‌شود.
کاربردها
لوله‌های بدون درز به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارند، در طیف گسترده‌ای از صنایع کاربرد دارند. از جمله این صنایع می‌توان به نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، صنایع شیمیایی، دارویی و هسته‌ای اشاره کرد. مقاومت بالای این لوله‌ها در برابر فشار، دما و خوردگی، آن‌ها را به گزینه ایده‌آلی برای کاربردهایی مانند ساخت مبدل‌های حرارتی، لوله‌کشی خطوط انتقال سیالات با فشار بالا، ساخت تجهیزات دریایی، تولید ماشین‌آلات سنگین و صنایع هسته‌ای تبدیل کرده است.
در مقابل لوله‌های بدون درز که برای شرایط سخت و حساس طراحی شده‌اند، لوله‌های درزدار معمولاً در محیط‌هایی با فشار و خوردگی کمتر کاربرد دارند. از جمله کاربردهای رایج لوله‌های درزدار می‌توان به سیستم‌های آبرسانی شهری، لوله‌کشی ساختمان‌ها، ساخت داربست و سازه‌های سبک، صنایع کشاورزی (مانند گلخانه‌ها)، تونل‌سازی و صنایع معدنی اشاره کرد. همچنین، در تولید برخی محصولات فلزی مانند مبلمان فلزی که با لوله مبلی ساخته شده و تجهیزات ورزشی نیز از لوله‌های درزدار استفاده می‌شود.
ضخامت دیواره
یکی دیگر از تفاوت‌های بارز بین لوله‌های درزدار و بدون درز، ضخامت دیواره آن‌ها است. به طور معمول، لوله‌های بدون درز دارای دیواره‌های ضخیم‌تری نسبت به لوله‌های درزدار هستند. این تفاوت به دلیل فرایند تولید و کاربردهای متفاوت این دو نوع لوله است. دیواره ضخیم‌تر در لوله‌های بدون درز، استحکام و مقاومت آن‌ها را در برابر فشار و تنش‌های مکانیکی افزایش می‌دهد. در مقابل، لوله‌های درزدار با دیواره‌های نازک‌تر، برای کاربردهایی که نیاز به استحکام بسیار بالا ندارند، مناسب‌تر هستند و هزینه تولید کمتری نیز دارند.